Abdülhamid'den Cumhuriyet'e Ermeni Yetimleri

“Abdülhamid'den Cumhuriyet'e ermeni yetimleri (Sayıları ve Yurt Dışına Taşınmaları)” adlı bu eseri tarif edecek en iyi sıfat herhalde “çok cesur” olurdu!

1915'te Ermenilerin soykırıma maruz bırakıldığı tezinin bir boyutu, hatta bu tezin gerçekliğine katkı sağlaması düşüncesiyle üretilen ve son yıllarda soykırım iddialarını kabul eden çevrelerce sıklıkla dile getirilen Ermeni yetimleri meselesi bu kitabın ana konusu. Fakat bu eser yetimlerin sayılarına odaklanması bakımından konu hakkındaki diğer kitaplardan ayrılıyor ve cesur olmayı hak ediyor.

Eserin diğer ayırıcı vasıfları dönemin Ermenice kaynaklarına ve yabancı devlet arşivlerine sıklıkla başvurması.

Abdülhamid'den Cumhuriyet'e ermeni yetimleri (Sayıları ve Yurt Dışına Taşınmaları) korkusuzca şu sorulara cevap veriyor;

Ermeni yetimler gerçekten Türkleştirildi veya Müslümanlaştırıldı mı?

Abdülhamid dönemine yaşanan Ermeni isyanları ve 1915 tehciri neticesine yetim kalan Ermeni çocukların sayısı dönemin Avrupa ve Ermeni basını ve günümüz soykırım çevrelerinin iddia ettiği gibi on binler veya yüz binlerce miydi? Yoksa bu rakamlardan çok daha az mıydı?

Devlet bu yetimler için neler yaptı? Onların aç ve perişan hallerine kayıtsız mı kaldı? Yoksa maddi ve manevi tüm imkânlarını seferber ederek onların hayatta kalmaları için mümkün olan her şeyi yaptı mı?

Devlet açtığı yetimhanelerle Ermeni yetimleri Türkleştirmeyi mi amaçlıyordu? Yoksa bu yetimhanelere tebaası olarak gördüğü Ermeni yetimleri de alarak Müslüman yetimlerin ağzındaki lokmayı onlarla mı paylaştırdı?