İranın Bölgesel Faaliyetleri ve Güç Unsurları

Bugün Iran birçok ülkede etkili olabilmek için büyük çaba sarf etmektedir. Özellikle son yillarda birçok bölgede somut görünürlügü artan ve degisik güç unsurlariyla etkin varlik gösteren Iran'in hangi güç unsurlarina sahip oldugu ve bu gücü nerede, nasil kullandigi önem kazanmaktadir. Iran bir yandan miras aldigi köklü medeniyet ve kültürün yani sira güçlü ideolojik ve mezhepsel aidiyetleri sayesinde yumusak güç açisindan önemli potansiyel ve imkanlara sahiptir. Iran'in hangi özelliklerinin onun yumusak gücünü olusturdugu, bu özelliklerin hangisinin ne zaman öne çiktigi ve hangi yumusak güç unsurunun kullanimindan daha fazla fayda saglamayi umdugu gibi sorularin cevaplanmasi Iran dis politikasinin anlasilmasinda önemlidir. Diger taraftan bölgede fay hatlarinin gittikçe derinlestigi, mücadelenin dozunun artarak sicak çatisma ve fiili savasa dönüstügü dikkate alindiginda söz konusu mücadele ve çatismanin önemli aktörleri arasinda basi çeken Iran'in ne türden sert güç enstrümanlarina sahip oldugunu da tespit etmek gerekmektedir. Iran'in cografi konumu, stratejik noktalara hakimiyeti, enerji kaynaklari ve yollari konusundaki avantajlari, askeri gücü, benimsedigi savunma konsepti ve vekalet savaslarindaki rolü gibi sert güç unsurlarinin incelenerek konuya dair genel bir çerçeve çizilmesi gerekmektedir. Bu, Iran'in sinir ötesi çatismalardaki avantaj ve zayif noktalarinin tespitinin yaninda mevcut tavir ve yaklasimini ne ölçüde sürdürebilecegine dair öngörüde bulunmak açisindan da fayda saglayacaktir.