Bulgaristan'da Alevi Bektaşi Kültürü

Bulgaristan'da Bektaşi tarikatı, 13. yüzyıldan sonra, muhtemelen Abdal Musa tarafından kuruldu. Bektaşiliğin Bulgar topraklarına 15. yüzyılda, abdalan-ı Rum (Anadolu) ya da sadece abdal olarak bilinen dervişlerin İslamiyet'i benimsetme faaliyetleri sayesinde yayıldığı düşünülüyor. 1512-1515'te Osmanlı-Safevi Savaşları sırasında gerçekleşen göçler sonucu Horasan bölgesindeki Türk kabileleri Bulgaristan'a gelmişlerdi. Anadolu'da isyan eden Aleviler ise, Osmanlı idarecileri tarafından Balkanlara sürgün ettirilmişti.Türkiye dışında Balkanlar'da sadece Bulgaristan'da yaşayan Alevilerin nüfusu 2001'de 53.021'e ulaşmıştı. Çelebi (Sofiyan) akımına mensup olan Bektaşiler; Babagân, yani Balım Sultan'ın müritleri olan Bektaşiler; Otman Baba'nın müritleri olan Babailer ve Demir Baba'nın müritleri olan Babailer, Kuzeydoğu Bulgaristan Alevilerini oluştururlar. Araştırmacı F. de Jong, Zağra bölgesinde de Bedreddin Simavi'nin müritleri olan Alevilerin yaşadığını söyler. Alevi-Bektaşi ilişkisi çok önemli ve oldukça hassas bir konudur: Bektaşiler kendi iradeleriyle Bektaşi olurken Alevilik doğuştan kazanılır. Bu kitapta Bulgaristan Alevileri ve Bektaşilerinin tarihi ve sosyal yaşamları, dini yapılarını süsleyen kabartmalar, resimler, gündelik yaşamda kullandıkları eşyalar, dokumalar, süslemeler, nakışlar sayıları 300'ü aşan çoğu renkli görsel malzemeyle okura sunuluyor. Profesör Lyubomir Mikov, Bulgaristan Bilimler Akademisi Folklor Enstitüsü üyesi.